Marta Serafin
1 gru 2023
W ramach ŻYWEGO LABORATORIUM APPETIT zorganizowano grupę fokusową nt. cyfryzacji rolnictwa z udziałem osób zaangażowanych w programowanie polityki rozwoju rolnictwa i wsi oraz w realizację przedsięwzięć krótkich łańcuchów dostaw żywności.
Warszawa. 1.12.2023. Polityka rozwoju wsi i rolnictwa na szczeblu Unii Europejskiej oraz kraju kształtuje możliwości oraz ograniczenia dla rozwoju lokalnych rynków dla żywności produkowanej lokalnie. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi odgrywa kluczową rolę w programowaniu wsparcia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich poprzez priorytety polityczne, regulacje prawne oraz programy wsparcia finansowego.
Uczestnicy grup fokusowej uznali, że cyfryzacja ma kluczowe znaczenie w rolnictwie i przebiega szybko w całej gospodarce, wpływając nie tylko na gospodarstwa rolne różnej wielkości, ale na całą gospodarkę i społeczeństwo. Podkreślili potrzebę wsparcia edukacyjnego dla rolników, zwłaszcza tych mniejszych, w zakresie kompetencji cyfrowych oraz zrozumienia potencjalnych korzyści płynących z technologii cyfrowych.
Podkreślono, że potrzeby i uwarunkowania cyfryzacji dużych i małych gospodarstw rolnych jednak się różnią zasadniczo. Korzyści cyfryzacji w dużych gospodarstwach wiąże się głównie z skuteczniejszym zarządzaniem, w tym efektywniejszego wykorzystania nawozów i innych środków produkcji. Korzyści dla małych gospodarstw wynikają z wspólnych działań w zakresie tworzenia i rozwijania lokalnych rynków żywności łączące rolników bezpośrednio z konsumentami.
Obecnie programy wsparcia cyfryzacji w rolnictwie kierowane są głównie do większych gospodarstw i nie uwzględniają potrzeb małych gospodarstw rolnych próbujących połączyć siły w przedsięwzięciach sprzedażowych. Wynika to z barier regulacyjnych, które nie uwzględniają działań wspólnych gospodarstw rolnych w zakresie logistyki i sprzedaży ponieważ system prawny i podatkowy skupia się na indywidualnych rolnikach. Rentowności i konkurencyjność dla małych gospodarstw wynika z działań wspólnych, a więc nie należy ich oceniać bez uwzględniania ich udziały w tworzeniu i rozwijaniu lokalnych rynków żywnościowych.
Cyfryzacja lokalnych rynków żywności wiąże się z nowymi wyzwaniami związanymi z podatkami, bezpieczeństwem żywności, własnością i odpowiedzialnością. Potrzebne jest nowe podejście i system dla monitorowania i oceny oddziaływania lokalnych rynków rolnych na rozwój wsi i ożywienia gospodarki wiejskiej, który uwzględnia społeczne i środowiskowe korzyści obok korzyści ekonomicznych.
Większość dostępnych rozwiązań cyfrowych jest dostosowana do potrzeb dużych gospodarstw, a lokalne rynki żywności oparte na małych gospodarstwach wymagają rozwiązań, których jeszcze nie ma. Obszar ten powinien być priorytetem dla innowacji.
Więcej o projekcie CODECS: https://horizoncodecs.eu