Marta Serafin
5 lut 2024
W 2024 przystępujemy jako państwo do wdrożenia nowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej oraz Krajowego Planu Odbudowy i Wzmacniania Odporności. Jakie jest miejsce cyfryzacji lokalnych rynków dla żywności produkowanej lokalnie i jak ta cyfryzacja będzie oceniana? Poszukując odpowiedzi na to pytanie, poprosiliśmy o zdanie rolnika, eksperta i byłego wiceministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszarda Zarudzkiego
Wudzynek. 5.02.2024. Według rolnika, eksperta i byłego wiceministra Ryszard Zarudzkiego, który na bieżąco śledzi proces przygotowania i wdrażania Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej i Krajowego Planu Odbudowy, cyfryzacja krótkich łańcuchów dostaw żywności jest postrzegana jako ważny priorytet w tych dokumentach programowych. Jest to ważne ponieważ te dwa dokumenty stanowią podstawę dla finansowania i wsparcia transformacji cyfrowej w rolnictwie. Programy wynikające z tych dokumentów mają na celu stymulowanie innowacji i ułatwienie dostępu do nowych technologii dla rolników oraz organizatorów lokalnych rynków żywności.
1. Plan Strategiczny WPR - Koncentruje się na wspieraniu modernizacji rolnictwa poprzez technologie cyfrowe. Dopasowanie programów pomocowych w ramach nowego okresu programowania WPR obejmuje digitalizację jako kluczowy element wzmacniający konkurencyjność rolnictwa, efektywność wykorzystania zasobów i zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Cyfryzacja w ramach WPR jest postrzegana jako narzędzie do usprawnienia gospodarowania zasobami, poprawy zarządzania gospodarstwami rolnymi oraz tworzenia i rozwijania krótkich łańcuchów dostaw żywności, które bezpośrednio łączą producentów z konsumentami.
2. Krajowy Plan Odbudowy (KPO) - W ramach KPO, cyfryzacja rolnictwa jest traktowana jako element wspierający odbudowę i transformację gospodarki w odpowiedzi na kryzys wywołany pandemią COVID-19. KPO kieruje finansowanie na inwestycje w technologie cyfrowe, które mają przyczynić się do zwiększenia odporności sektora rolnego na wyzwania przyszłości, w tym poprzez rozwój krótkich łańcuchów dostaw. Inicjatywy takie mają na celu zwiększenie efektywności, rentowności oraz sprawności zarządzania gospodarstwami rolnymi, a także promowanie zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa żywnościowego.
Cyfryzacja w kontekście krótkich łańcuchów dostaw żywności zarówno KPO jak i PS WPR jest kluczowa, ponieważ wprowadza nowe możliwości zarówno dla rolników, jak i konsumentów. Umożliwi rolnikom dostęp do nowych rynków, zwiększy ich dochody, oraz wypromuje lokalne produkty. Dla konsumentów oznacza to dostęp do świeżych, smacznych, lokalnych produktów żywnościowych oraz możliwość bezpośredniego wsparcia lokalnej gospodarki.
Ważne będzie jednak odróżnienie potrzeb, uwarunkowań i możliwości dużych gospodarstw rolnych, dla których cyfryzacja to przede wszystkim usprawnienie procesów produkcyjnych i zarządzania, od małych gospodarstw rolnych, które coraz bardziej potrzebują rozwiązania cyfrowe dla usprawnienia logistyki, marketingu i sprzedaży zbiorowej (tj. współpracujących ze sobą gospodarstw rolnych) oraz wykonywania i rozliczania sprzedaży bezpośredniej. Zróżnicowanie programów by tym zróżnicowanym potrzebom sprostać będzie związane z odpowiednim projektowaniem naborów, wytycznych i sposobów oceny efektów. To wszystko przed nami.
Przedsięwzięcie ŻYWEGO LABORATORIUM APPETIT realizowane w ramach Projektu CODECS opracowuje metodę oceny skuteczności i efektów cyfryzacji w wymiarze społecznym, ekonomicznym i środowiskowym, aby w ten sposób "zrównoważona cyfryzacja" stała się priorytetem dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Więcej o projekcie CODECS: https://horizoncodecs.eu